خودروى بمب گذارى شده، جنگ و موزه از حلب

نوشته یوسف کانجو و ولفگانگ سانوالد
یوسف کانجو از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ ریاست موزه باستان شناسی در حلب سوریه را بر عهده داشت. برای او کار در موزه “یکی از بهترین شغل ها” است. جنگ روسیه علیه اوکراین به او یادآوری می کند که چگونه شغل رویایی او “به یک کابوس وحشتناک تبدیل شده است”. این در جریان جنگ رژیم سوریه علیه جمعیت غیرنظامی خود بود که از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ در حلب ادامه داشت. جنگ ابتدا به شکل یک خودروی بمب گذاری شده به موزه او نزدیک شد. او در خانه فقط پنج مایل دورتر از منطقه بمبگذاری شده بود. در آنجا صدای انفجار خودروی بمب گذاری شده را در پارکینگی در فاصله ۱۰۰ تا۱۵۰ متری ساختمان موزه شنید. شیشه های پنجره اتاقهای نمایشگاه و دفاتر شکسته شد، نورپردازی، کامپیوتر، دوربین های نظارتی، ویترین ها، معماری نمایشگاه شکسته شد. همکاران مجروح شدند. کسی برای کمک نیامد. یوسف و همکارانش سپس ۱۰ تا ۱۵ روز را صرف مرتب کردن وسایل، جدا کردن خرده‌های شیشه و زباله‌ها و مسدود کردن پنجره‌ها و درها با ورقه‌های پلاستیکی موقت کردند. در آن زمان جبهه بین رژیم سوریه و مخالفانش مستقیماً به سمت حلب حرکت کرد. تکتیراندازها بازدید از موزه را “یک اقدام خطرناک” کردند. گلوله‌ها و بمب‌ها در نزدیکی موزه می‌باریدند. کانجو به یاد می آورد: „صدای تفنگ های مختلف باعث وحشت و ترس ما شد اما به مرور زمان عادی شد. در برخی موارد، در حالی که کارکنان هنوز داخل موزه بودند، نارنجک‌ها در موزه افتادند.“ بنابراین تعمیر پنجره‌ها و درها فایده‌ای نداشت. دوربین های مدار بسته و سیستم های هشدار، کمکی نمی کردند. مانند بسیاری از مقامات دیگر، موزه فعالیت خود را متوقف کرد و درهای خود را بست. با اینحال، کانجو و همکارانش تصمیم گرفتند از آن به بعد با خانواده خود در ساختمان موزه زندگی کنند. آنها میخواستند موزه و یافته های باستان شناسی آن را ایمن کنند. حدود دو سال کارکنان موزه در مقابل مجسمه های سنگی بزرگ نمایشگاه زندگی و می خوابیدند. آنها چند دفتر را بهعنوان اتاق خواب راه اندازی کردند. با اینحال، تهیه غذا مشکل بود و مواد مصرفی وجود نداشت. آنها دیوارهای کیسه ای بزرگی را در اطراف مجسمه ها برپا کردند. مهم این بود که روز و شب آنجا بودند. گاهی اوقات این شخصاً خطرناک بود و آنها خوش شانس بودند که هیچ نظامی وارد ساختمان نشد. کانجو سرشار از همدردی با همکاران در اوکراین است. او تفاوت میان اوکراین و سوریه را در این میداند که آنها در حلب کاملاً مستقل بودند. هیچکس کمکی نکرد از سوی دیگر، او خوشحال است که موزه های اوکراین از سوی اتحادیه اروپا حمایت شده اند. سوئیس، اتریش و آلمان، شبکه موزه اروپا کمک ارسال کردند. کانجو آن را خلاصه می کند: «کارکنان موزه سربازان گمنامی هستند که در صلح و جنگ بی صدا کار می کنند. بازدید کننده به نمایشگاه ها و فرهنگ های باستانی که این هنر را تولید کرده است علاقه مند است. اما فراموش می کند و کسانی را که سخت تلاش کرده اند تا این هنر را از گذشته های دور برای حال و آینده حفظ کنند، فراموش می کند. حتی در بحبوحه جنگ ها، تلاش ها فقط بر حفاظت از اشیای موزه متمرکز است. به ندرت کسی به پرسنلی که در شرایط خطرناک کار می کنند فکر می کند. در نهایت، موزه‌ها باید از درگیری‌های نظامی دور باشند و توافق‌های بین‌المللی مربوطه باید رعایت شود، اما متأسفانه دقیقاً برعکس این اتفاق می‌افتد.» امروزه دوباره در موزه حلب پنجره ها نصب شده است. به جای ۱۰ تا ۱۵ کارمند گذشته، امروز هنوز پنج نفر در آنجا مشغول به کار هستند. آنها دوباره بخش کوچکی از نمایشگاه را در معرض دید عموم قرار داده اند. اما دیگر به ندرت خارجیمی آید، این روزها بیشتر بازدیدکنندگان از سوریه می آیند. اطلاعات بیشتر درباره موزه‌ها در جنگ اوکراین
https://www.ne-mo.org/advocacy/our-advocacy-work/museums-support-ukraine.html

tun22053101
www.tuenews.de
Die Spuren des Krieges im Museum von Aleppo: Zerbrochene Glasvitrinen. Foto: tünews INTERNATIONAL / Youssef Kanjou.