یک مقصد گردشگری باستانی روی یک سکه

از مونا هانله
مواردی وجود دارد که سکه ها به خوبی با منابع ادبی ترکیب می شوند و از نظر بصری آنها را تکمیل می کنند. در مورد سکه ارائه شده در اینجا نیز همینطور است. این سکه برنزی به وزن ۱۷،۲۳ گرم و قطر ۳ سانتی متر است. در قسمت جلو پرتره ای از امپراتور روم فیلیپ دوم دیده می شود. او تاج گل، زره و شنل بر پشتش پوشیده است. این کتیبه به زبان یونانی باستان نام امپراطور را نشان می دهد. پشت سکه الهه آترگاتیس را نشان میدهد. در جلو روی شیری نشسته است که به سمت راست پیش می‌رود. در دست راستش عصا و بر سر، تاج دیواری بر سر دارد. کتیبه یونان باستان او را “الهه سوری هیراپولیس” می نامد.
محل اصلی عبادت آتارگاتیس که به عنوان مادر خدایان، معشوقه دریا و حیوانات، به عنوان خدایی آروتیک و جنگجو و به عنوان الهه سرنوشت و حفاظت مورد پرستش قرار می گرفت، شهر باستانی هیراپولیس بود. منبج امروزی در شمال سوریه که سکه ما هم از آن می آید. متأسفانه، به جز چند بقایای دیوار شهر، بخش زیادی از شهر باستانی باقی نمانده است، زیرا به صورت مدرن ساخته شده است. با اینحال، لوسیان، طنزپرداز ساموساتا، که در قرن دوم پس از میلاد زندگی می کرد، به تفصیل از معبد و آیین آتارگاتیس گزارش می دهد. این منبع برای سوریه امپراتوری منحصربه‌فرد است و به ما کمک می‌کند تا بینشی زنده در مورد آیین مذهبی منطقه‌ای به دست آوریم که به غیر از ضرب سکه، شواهد باستان ‌شناسی کمی درباره آن داریم

لوسیان در اثر خود ظاهر مجسمه آترگاتیس را توصیف می کند که دیگر باقی نمانده است: «در درونیترین قسمت معبد مجسمه های […] نشسته بر روی شیرها […] در یک دست او یک عصا نگه داشته و در دست دیگرش یک دوک نخ ریسی؛ بر روی سر او برجی دارد و با پرتوها احاطه شده است. او همچنین با کمربند آراسته […] علاوه بر این، سرتاسر آن را با ورقه های طلا که با نگین های بسیارگرانبهای سفید‌آبی و آبی آتشین است می کنند، آویزان شده است. با مقایسه این توصیف با تصویر روی سکه، میتوان دریافت که آنها در بسیاری از نکات با هم موافق هستند. ویژگی های کوچکتر مانند دوک و تسمه روی سکه قابل مشاهده نیست زیرا تصویر سکه برای به تصویر کشیدن چنین جزئیاتی بسیار کوچک است. از طریق کار لوسیان ما این فرصت را داریم که مجسمه آترگاتیس را با تصویر روی سکه مقایسه کنیم و در مورد آیین و معبد الهه بیشتر بدانیم. لوسیان این معبد را بزرگ‌ترین و ارجمندترین معبد در کل جهان توصیف می‌کند و از جشنواره‌هایی که برای آنزائران از راه دور سفر می‌کردند، گزارش می‌دهد. پناهگاه آتارگاتیس از این رو اهمیت فرامنطقه ای داشت و همچنین نقش مهمی برای ساکنان هیراپولیس ایفا می کرد زیرا گردشگران، پول و کالاهای تجاری را به شهر میآوردند. این امر در ضرب سکه های امپراتوری نیز منعکس شده است، زیرا الهه سوریه در کتیبه تقریباً تمام سکه های هیراپولیس، مانند سکه ما، با نام و نشان است. متن در ترم زمستانی ۲۰۲۱/۲۲ در موسسه باستانشناسی کلاسیک در دانشگاه توبینگن در سمینار “در ساحل و در صحرا” نوشته شده است. سکه های سوریه باستان» به سرپرستی پروفسور استفان کرمنیچک. این دوره به ضرب سکه های گسترده شهرهای باستانی سوریه و پیشینه فرهنگی، مذهبی و سیاسی آنها اختصاص داشت.
نتایج منتخب مقالات سمینار دانشجویی در تونیوز اینترنشنال ارائه شده است تا هر چه بیشتر افراد بتوانند در یافته های جالب سهیم شوند.

tun22102501

www.tuenews.de

Bronzemünze aus Hierapolis. Die Vorderseite zeigt das Portrait des Kaisers, die Rückseite zeigt das Kultbild der lokalen Gottheit Atargatis (https://www.ikmk.uni-tuebingen.de/object?lang=de&id=ID7879). Foto: Stefan Krmnicek.

001722

001723