نوشته اولا محفوظ و مایکل سیفرت
گردشگران از اندلس (یکی از بخش خودمختار کشور اسپانیا) در جنوب اسپانیا که از بقایای معماری و هنری یک امپراتوری ۸۰۰ ساله تحت حکومت اسلام بازدید می کنند، شگفت زده خواهند شد. زیرا متوجه خواهند شد که فرهنگ قرون وسطایی در اروپا تا چه اندازه مدیون ساکنان این امپراتوری مسلمان در جنوب اروپا است. این مقاله به دنبال ردیابی مبانی مهم تاریخی برای این امر و نام بردن از نمونه هایی است. نام عربی «الاندلس» (آلمانی اندلس) به منطقه ای تاریخی اشاره دارد که از قرن هشتم تا پانزدهم در شبه جزیره ایبری (اسپانیا و پرتغال) وجود داشته است. منشأ دقیق نام اندلس نامشخص است، اما یکی از چندین نظریه نشان می‌دهد که این نام از قبیله آلمانی وندال‌ها که قبل از شکست توسط ویزیگوت‌ها در این منطقه ساکن شده‌اند، گرفته شده است. در سال ۷۱۱، نیروهای مسلمان قبیله تپه بربر آفریقای شمالی، به رهبری طارق بن زیاد، بسیاری از شبه جزیره ایبری را از حاکمان کاتولیک مسیحی ویزیگوت فتح کردند. در قرون بعدی، سلطه مسلمانان به گسترش خود ادامه داد و در نهایت بخش زیادی از اسپانیا و بخش هایی از پرتغال را در بر گرفت. نام اندلس توسط فاتحان مسلمان به کل این سرزمین اطلاق شد. در زمان عبدالرحمن اول، این کشور از سال ۷۵۵ تحت حکومت خاندان اسلامی اموی قرار گرفت، زمانی که به عنوان امیر، اندلس را از خلافت عباسی جدا کرد. حکومت امویان با مرکزیت قرطبه تا سال ۲۰۳۱ در اندلس ادامه داشت و پس از فروپاشی این حکومت، دولتهای مستقل کوچکی به نام طائفه پدید آمدند
دوره طائفه با درگیری های داخلی و اختلافات سیاسی بین پادشاهی های مختلف طیفا مشخص شد
در سال ۱۰۸۵ دوره تسلط قوم بربر آلموراید و الموحد آغاز شد. در همان زمان، پادشاهی مسیحی کاستیل و لئونبا کلمه کلیدی
“Reconquista”
(فتح مجدد) شروع به فتح سرزمین های اندلس کرد. در سال ۱۲۳۸، قرطبه، مهم ترین شهر، سقوط کرد. این تنها پادشاهی گرانادا را تحت فرمانروایی مسلمانان ناصری ها باقی گذاشت که آخرین اوج را تجربه کرد. حملات و جنگ‌های بین پادشاهی‌های مسیحی و سلطه‌های مسلمانان متناوب با دوره‌های همکاری اقتصادی و تبادل فرهنگی و حتی پیمان‌های اتحاد بود. این دوره در سال ۱۴۹۲ با فتح گرانادا توسط نیروهای مسیحی به پایان رسید. جامعه اندلس چند فرهنگی و چند مذهبی بود. مسلمانان، مسیحیان و یهودیان برای مدت طولانی با هم در صلح و آرامش زندگی کردند و به تنوع فرهنگی کمک کردند. در واقع، اندلس به اقلیت‌های مذهبی خودمختاری قابل توجهی داد و به آنها آزادی مذهبی اعطا کرد که نتیجه آنسنت فرهنگی و فکری غنی بود. برای قرنها، این منطقه دوره رونق قابل توجهی را تجربه کرد. علمای مسلمان در اندلس تحقیقات علمی گستردهای انجام دادند و آموزش و توسعه را در زمینه های مختلف ترویج کردند. آنها آثار یونان و روم باستان را ترجمه و تفسیر کردند و دانش دوران باستان را که عمدتاً در اروپای مرکزی گم شده بود حفظ کردند و درعین حال به پیشرفت دانش کمک کردند. مشارکت آنها در فلسفه، پزشکی، نجوم، ریاضیات و سایر رشتهها تأثیر ماندگاری بر تاریخ فکری غرب گذاشت و اساس بسیاری از پیشرفت های علمی رنسانس و روشنگری را تشکیل داد. کوردوبا از قرن نهم، بسیار قبل از تأسیس دانشگاه‌ها در اروپای مرکزی، مرکز فرهنگی و علمی اروپا بود. بنابراین بسیاری از محققان به قرطبه جذب شدند که با حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر جمعیت، پیش از پالرمو بزرگترین شهر اروپا بود. کلانشهر اسلامی قرطبه دارای ۸۰۰۰۰ کارگاه و مغازه، ۶۰۰ حمام عمومی، ۳۰۰ مسجد و ۵۰ بیمارستان بود. تا قرن سیزدهم بود که پاریس به بزرگترین شهر قرون وسطی اروپا تبدیل شد. در اینجا نمونه هایی از تحولاتی است که از اندلس آغاز شد و ازآنجا به اروپای مرکزی گسترش یافت: تکنیک های کشاورزی پیشرفته توسعه داده شد که امکان بهره وری و کارایی بیشتر را فراهم می کرد. از اندلس، معرفی سیستم‌های آبیاری، روش‌های کشت جدید و استفاده از گونههای گیاهی جدید بر شیوه‌های کشاورزی در اروپا تأثیر گذاشت. کمک مهم اعراب معرفی یک سیستم آبرسانی پیشرفته به سبک رومی بود که آب را به شهرها و حمام های عمومی هدایت می کرد. آنها همچنین ظروف حمام، صابون ها و عطرهای جدیدی را توسعه دادند تا تجربه حمام را راحت تر و بهداشتی تر کنند. علاوه بر نظافت شخصی، نظافت عمومی و حفاظت از محیط زیست نیز برای اعراب مهم بود
آنها یک سیستم نوآورانه دفع زباله ایجاد کردند و به بهبود شرایط بهداشتی در شهرهای اندلس کمک کردند. ساکنان اندلس سیستم های دادگاهی و سیستم های مدیریت نهادی کاملاً جدید ایجاد کردند. نظام‌های اداری اروپا تحت تأثیر این اندیشه‌ها و مفاهیم عربی بودند. آنها همچنین بسیاری از ابزارها و تکنیک های جدید مانند قطب نما، ساعت شنی و تکنیک های مختلف پارچه و کاغذ سازی را به اروپا آوردند. به طور کلی، ميتوان گفت که کیفیت زندگی برای بخش های وسیعی از جمعیت و تولیدکالاهای لوکس به طور قابل توجهی توسعه یافته تر از بقیه اروپا بود. اعداد ۰ تا ۹ که امروزه در سیستم اعشاری غربی استفاده می کنیم توسط اعراب در قرن نهم به اروپا آورده شد. این سیستم اعداد عربی که به سیستم اعداد هند و عربی نیز معروف است، سپس بر اعداد رومی مورد استفاده در اروپا که کارایی کمتری داشتند و محاسبات را دشوارتر می‌کردند، غالب شد. پذیرش اعداد عربی در اروپا تأثیر بسزایی در توسعه ریاضیات و علوم به طور کلی داشت. او پایه و اساس تفکر ریاضی مدرن را گذاشت و راه را برای اکتشافات و پیشرفت های مهم ریاضی در قرن های بعد هموار کرد. یکی از دانشمندان برجسته مسلمان در اندلس، ابوالقاسم الزهراوی، معروف به آلبوکاسیس، جراح و پزشک برجسته قرن دهم بود. معروف‌ترین اثر او «التصریف» است، که دایره‌المعارفی جامع پزشکی در توصیف تکنیک‌ها و ابزار جراحی است. کار او تأثیر زیادی در توسعه پزشکی و جراحی داشت. یکی دیگر از دانشمندان برجسته عباس بن فرناس، دانشمند و مهندس قرن نهم بود. گفته میشود که با بالهایی که خودش ساخته بود، او اولین کسی بود که پرواز کرد و مسافت قابل توجهی را طی کرد – مدتها قبل از اتو لیلینتال یا برادران رایت. برای انجام این کار، پیشگام هوانوردی الگوهای پرواز گونههای مختلف پرندگان را برای بیش از بیست سال مطالعه کرده بود. او همچنین در زمینه اپتیک پیشرفتهایی مانند بهبود لنزها و توسعه لنزهای اصلاحی داشت. علاوه بر این، او یک نوازنده، شاعر و مهندس ماهری بود که یک ساعت آب و یک دستگاه پخش خودکار نوشیدنی اختراع کرد. ابن رشد، معروف به اورروس، دانشمند مسلمان قرن دوازدهم بود. او به تفسیر و تفسیر آثار ارسطو پرداخت و به توسعه فلسفه اسلامی کمک کرد. او برسازگاری عقل و دین تأکید داشت و در رنسانس اروپا تأثیر گذار بود. ابن رشد نیز از علمای محترم حقوقی بود و آثار او تأثیری ماندگار در عرصه‌های مختلف آموزشی و فرهنگی داشته است. معماری اندلس به دلیل بناهای تاریخی چشمگیر خود که توسط فرهنگ ها و تمدن های مختلف شکل گرفته اند مشهور است. به طور خاص،الحمرا در گرانادا، مِزکیتا در کوردوبا و آلکازار در سویل نمونه‌های برجسته‌ای از زیبایی و تنوع معماری در اندلس هستند. این معماری نه تنها در شبه جزیره ایبری، امروزه نیز تاثیر خود را دارد. دوران شکوفایی اندلس با فتح غرناطه توسط مسیحیان درسال ۱۴۹۲ به طور ناگهانی پایان یافت. معماری اندلس نه تنها توسط فاتحان پیروز در گرانادا حفظ شد و از بین نرفت. مسلمانان اکنون تحت فشار بودند تا به مسیحیت بپیوندند یا از اندلس خارج شوند. بسیاری به زور اخراج یا برده شدند، بسیاری به شمال آفریقا گریختند. یهودیان نیز در معرض اخراج و آزار و اذیت قرار گرفتند و اغلب مجبور به ترک اندلس شدند. آزار و اذیت مذهبی افزایش یافت واعمال عمومی اسلام و یهودیت توسط تفتیش عقاید ممنوع و بی‌رحمانه مجازات شد. مساجد و کنیسه ها ویران شدند. از نظر فرهنگی و علمی با پایان یافتن اندلس یک مرکز مهم از بین رفت. کتابخانه ها ویران شدند، کتاب ها سوزانده شدند، علما اخراج و سرکوب شدند. با این وجود، اندلس تأثیر فرهنگی ماندگاری بر مسلمانان و یهودیان داشت، زیرا دانش و فرهنگ از آنجا به مناطق دیگر گسترش یافت. اما تا قرن نوزدهم، با لغو تفتیش عقاید در اسپانیا، تساهل مذهبی بازگشت. نام اندلس به عنوان نامی برای استان بزرگ در جنوب اسپانیا باقیماند
tun23050205
„La Mezquita“, die Moschee von Cordoba, wurde im Stil der Umayyaden-Moschee in Damaskus erbaut. Sie wurde 785 an Stelle einer christlichen Kirche errichtet, die nach der Einnahme Cordobas von Muslimen und Christen zunächst gemeinsam genutzt wurde. Die Moschee hatte anfangs 11 Schiffe und wurde mehrfach erweitert, so dass sie seinerzeit die größte Moschee der Welt war. Sie beeindruckt durch über 850 Säulen, die wie ein Wald wirken. Nach der christlichen Eroberung von Cordoba wurde in der Mitte der Moschee ein neues Kirchenschiff für die Kathedrale geschaffen. Foto: tünews INTERNATIONAL / Michael Seifert.
002109, 002105, 002101
