نوشته یوسف کانويا
مکانهای باستانشناسی در سوریه معمولاً به صورت ارتفاعات تپه مانندی به «تَل» ظاهر میشوند. این مکانها زمانی شکل گرفتهاند که مردم منطقه شهرکهایی ساخته و مدتی در آنها زندگی میکنند و سپس متروکه شده و ویران شدهاند. مردم برای ساختن ساختمانهای جدید به همان مکان میآمدند، بنابراین مکان همیشه بالاتر از اطراف خود میشد، زیرا هر سکونت گاهی لایهای از خود را ترک میکرد، گاهی بقایای خانهها مانند دیوارها، کفها و سنگهای بزرگ نمایان میشد. در شمال غربی سوریه از این قبیل روستاهای باستان شناسی به ویژه در منطقه گسترده ، بین حلب و ادلب وجود دارد: آنها درزمان رومیان بنا شده اند و با”سنگ آهک” کوهستانی ساخته شده اند. اوج شکوفایی بیش از ۷۰۰ سکونتگاه در زمان بیزانس بوده است. باستان شناسان آنها را”شهرهای فراموش شده” میگویند. محققان بر این باورند که جنگ و شرایط بد اقتصادی باعث شده ساکنان روستاها را رها کنند. اینها درسال ٢٠١١ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. هنگامی که جنگ در سوریه شروع شد و همهجا را فرا گرفت، بسیاری از غیرنظامیان در جستجوی مکان های امن تر به شمال غرب سوریه گریختند. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، امروزه تقریباً سه میلیون نفر در شمال غرب سوریه زندگی میکنند که نه تنها در شهرها و روستاها، بلکه در مناطق کوهستانی و کشاورزی و دهها شهر ساکن هستند. «شهرهای فراموش شده» برخی از پناهگاه های آنها بود، شاید وجود بقایای ساختمان ها و دیوارهای سنگی و همچنین زمینهای هموار و غارها، فراریان را به خود جلب می کرد زیرا آنها را در برابر آب وهوا و همچنین حملات نظامی محافظت می کرد و برای آنها قابل زندگی میشد. آنها با چیدن قطعاتی مانند دیوارها و سقفهای، ساختمانهای جدید با استفاده از منابع موجود محلی بدست آوردند .
شهرهای مرده به پناهگاهی برای مردمی تبدیل شدهاند که از جنگ فرار میکنند و امیدوارند در مکان امنتری باشند. احزاب درگیر باید به آثار باستانی به دلیل اهمیت مذهبی و باستانشناسی آنها احترام بگذارند. امروزه در بیشتر مکانهای باستانی مردم غیر نظامی زندگی میکنند. برخی به پایگاه های نظامی برای گروه های مسلح تبدیل شده اند. عمارکناوی، باستان شناس، که برای حفاظت و مستندسازی آثار باستانی در شمال غرب سوریه کار می کند، خاطرنشان می کند که پناهندگان به ویژه در طول موج جابجایی سال ۲۰۲۰، زمانی که پناهگاه دیگری وجود نداشت، از مکان های باستانشناسی استفاده کردند. خسارت وارد شده به این مکان ها شامل تخریب چادرها، سازه های بتنی و تأسیسات عمومی مانند مدارس و جاده ها می شود. به گفته کناوی، جدیترین آسیب را اردوگاه ها وارد می کنند: اینها مهم ترین ویژگی های «روستاهایمرده» را ربوده اند. زیرا اینها دور از زندگی مدرن در کوههای آهکی – در تعادل با محیط جغرافیایی خود قرار داشتند. اکنون ساختمانهای مدرن از هر طرف به آنها هجوم آوردهاند و به همین دلیل بخش بزرگی را در اختیار دارند ارزش فرهنگی خود را از دست دادند. شهرهای فراموش شده ارزش باستانشناسی زیادی دارند زیرا در دوره مهمی در تاریخ سوریه، به ویژه دوره بیزانس، زمانی که کلیساها گسترده بودند، ظهور کردند. این منطقه یکی ازمهم ترین مراکز مذهبی مسیحیان بوده است: «کلیسای سنت سیمئون استایلیتز» امروزه نیز زیارتگاه مسیحیان منطقه است و علاوه بر اهمیت مذهبی، شاهکار معماری بی نظیری به شمار می رود و یکی از مهمترین مقاصد گردشگری بین المللی درسوریه است. وضعیت کنونی این مکان ها که قبل از جنگ یک مقصد گردشگری مملو از تمدن و معماری زیبا بود، بسیار اسفناک است. پیش بینی سرنوشت این مکان ها دشوار است. جمعیت محلی هنوز در آنجا زندگی می کنند. آیا پناهندگان مانند ساکنان اصلی این شهرها را ترک خواهند کرد یا نسل ها در آنجا خواهند ماند؟ این سوال باز میماند
tun22020601
Flüchtlingszelte zwischen den alten Gebäuden am Standort Serjilla in der Region Idlib, Nordsyrien. Foto: tünews INTERNATIONAL / Abdul Hai Muhammed.
اطلاعات بیشتر راجع به کرونا به زبان شما در اینجا
